'WINDMOLENS DRAAIEN NIET OP WIND MAAR OP SUBSIDIE'. STAAN ZE DAN NA 15 JAAR SDE STIL ? !



 'Windmolens draaien niet op wind maar op subsidie'. De nu nog vaak gebruikte oneliner van Mark Rutte tijdens een verkiezingsdebat in 2011. De hoeveelheid, daadwerkelijke, uitgekeerde SDE-subsidie per MWh is, met moeite (RVO !) wel uit te rekenen. Daarnaast zal gezien het verhoogde aanbod van elektriciteit (net als met nieuwe kerncentrales) ook naar het effect op de kWh-prijs gekeken moeten worden. Immers het bedrag dat je als belastingbetaler kwijt bent aan subsidie zou weleens lager kunnen zijn dan dat je als consument voordeel hebt door een lagere kWh-prijs.

 Deze oneliner van Rutte was ten tijde toen vervanging van aardgas, aardolie en steenkool nog werd verguisd. De bouw van kerncentrales werd in 2011 door de VVD, ook door te verwijzen naar subsidiëring, immers NIET bepleit. Ook was de VVD landelijk tegen windenergie. Maar lokaal, gezien de invloed van boeren die vooral als grondbezitters immers veel geld verdienen aan windturbines, voor.

  Nu zie ik anno 2025 windturbines die er ruim 25 jaar staan, en dus geen subsidie meer ontvangen, gewoon doordraaien. Al voldoende weerlegging van de oneliner van Mark Rutte. Er zijn dan wel veel verouderde windparken vervangen door windparken met minder en modernere en dus grotere windturbines. Hierbij heeft men alweer recht op 15 jaar SDE subsidie. Deze vernieuwde windparken produceren met hun grotere en hogere windturbines ondanks het kleinere aantal echter veelal drie tot vier keer zoveel MWh's. Ook dient er onderscheid gemaakt te worden tussen de maximaal toe te kennen SDE-subsidie. Want de uiteindelijke toekenning geschiedt aan de hand van de elektriciteitsprijs. De SDE is immers een minimumgarantieprijs. Toen in 2022 en 2023 de elektriciteitsprijs als gevolg van de gascrisis erg hoog was, werd er namelijk nagenoeg geen SDE uitgekeerd. Ook wordt er vanaf 2021 bij nieuwe projecten geen SDE uitgekeerd als er minimaal 6 aaneengesloten uren zijn met negatieve prijzen. Offshore windpark Hollandse Kust Zuid (welke voor 2,8 % van de Nederlandse stroomvoorziening kan voorzien) welke vanaf eind 2023 draait is zelfs gerealiseerd zonder SDE-subsidie. Voor het toekennen van SDE-subsidie dient men zijn project in te schrijven. Wie zijn project kan realiseren met de laagste minimumgarantieprijs krijgt de SDE-subsidie toegewezen.

 Anno 2025 dient 'windmolens draaien niet op wind maar op subsidie' mijns inziens vooral uit de mond van de huidige NAVO-chef dan ook gezien te worden als een uitglijder. Elektriciteit was toen goedkoop doordat Poetin zijn gasprijs laag hield om Europa afhankelijk te maken van Russisch aardgas. Na de Russische inval in Oekraïne hebben wind- en zonneenergie de elektriciteits- en zelfs de aardgasprijs gedrukt. Er werd zelfs serieus gesproken om de opbrengst van zonne- en windparken boven € 160,- per MWh af te romen. En uiteraard is 'windmolens draaien niet op wind maar op subsidie' een uitglijder omdat de nu door de VVD bepleite bouw van vier nieuwe kerncentrales ook niet zonder subsidie of zelfs direct miljarden aan overheidsuitgaven kan. Ergo, in 2011 werden er in Europa drie kerncentrales gebouwd  dankzij toegekende SDE-gelijkende minimum-garantieprijzen.

Het effect op de elektriciteitsprijs.

 Heeft de subsidiering van wind- en zonneparken (en de salderingsregeling als tijdelijke stimuleringsmaatregel) een (prijsverlagend) effect op de kWh-prijs?  Tijdens negatieve en zeer lage prijzen als gevolg van veel wind- en of zon mag dat duidelijk zijn. Daar tegenover staat dat het afschalen van gas- en kolencentrales tijdens de zeer lage prijzen bij een overschot aan wind- en zonneenergie helaas een prijsverhogend effect heeft. Die schade wordt beperkt doordat de meeste aardgascentrales (meestal gecombineerde gas- en stoomturbines, STEG) inmiddels goed op en af te regelen. Ook het bij zeer lage of zelfs negatieve prijzen op zo'n 10 % van het vermogen door te moeten draaien om bij oplopende prijzen weer snel op te kunnen regelen levert voor gas- (en kolencentrales) al extra kosten op. 

 Een maat voor het totale effect op de elektriciteitsprijs is volgens mij de termijnhandel waar u en mijn energieleverancier vooraf hun elektriciteit kunnen inkopen. De termijnmarktprijs voor 2026 blijkt lager te zijn dan de alleen al de variabele (brandstof en CO2-rechten) kWh-kostprijs voor aardgascentrales. Komt ook nog eens bij dat door het verminderde aardgasverbruik de aardgasprijs zelf al lager is.

 Het prijsverlagend effect op de elektriciteitsprijs als gevolg van een hoger aanbod geldt natuurlijk niet alleen voor windparken en zonnepanelen maar ook voor de, anno 2025, te bouwen kerncentrales.

Informatie uit de jaarrekening van bijvoorbeeld windpark Krammer (34 windturbines van 3 MWpiek, Bruinisse, Zeeland).


 Volgens de jaarrekening heeft windpark Krammer over 2024  9.916.830 euro aan SDE ontvangen. De overige inkomsten (verkoop stroom, certificaten van oorsprong, rente-inkomsten) waren 19.046.972 euro. Afschrijving van het windpark (over 15 jaar) bedroeg 9.851.813 euro en de overige kosten (vooral onderhoud, grondpacht) 9.606.655 euro.

Verkoop stroom ect     19.046.972
SDE-subsidie                    9.916.830
Afschrijving                    - 9.851.813
Overige kosten              - 9.606.655
Netto opbrengst             4.894.508  

 Hieruit blijkt dat Windpark Krammer dus (ook) draait op subsidie. Maar voor de afschrijvingstermijn is 15 jaar gekozen. Terwijl de turbines minimaal 25 jaar mee zullen gaan en renovatie veel goedkoper zal zijn dan vervanging met nieuwe turbines. Na 15 jaar SDE-subsidie en boekhoudkundige afschrijving zullen waarschijnlijk (anders zou het park ook niet gebouwd zijn) zullen de onderhoudskosten waarschijnlijk lager liggen dan de financiële opbrengst aan elektriciteit. Wat overigens ook afhankelijk is van de elektriciteitsprijs. Na 15 jaar SDE zal (ook) dit windpark gewoon door blijven draaien.

Uitpluizen SDE per MWh met de beperkte info die de RVO publiceert.


 Hoeveel euro SDE wordt per geleverde MWh betaald. Dat betreft dus wind en zon en biomassa ook over projecten waar, na 15 jaar SDE of 10 jaar MEP, geen subsidie meer over wordt verstrekt. De RVO geeft alleen de totaal werkelijk uitgekeerde SDE subsidie over alle hernieuwbare elektriciteit (wind, zon en biomassa). En het aantal uit hernieuwbare bronnen geproduceerde PJ aan elektriciteit (1 Petajoule = 277.778 MWh).  Dat is ca 100 PJ en dus 27.777.800 MWh

  Gerealiseerde kasuitgaven SDE, SDE+ en SDE++ over 2024 :   312 miljoen euro.
  Over 27.777.800  MWh.
  Dat is gemiddeld over elke door zon, wind en biomassa geproduceerde MWh € 13,70.
  € 13,70 per MWh komt overeen met slechts € 0,0137 per kWh hernieuwbare elektriciteit.

 Ik kan zelfs nog verder rekenen. Namelijk hoeveel SDE-subsidie er verstrekt wordt over alle in Nederland verbruikte elektriciteit. Dat is heel simpel. Want in 2024 was de helft van alle verbruikte elektriciteit hernieuwbaar. 

 Hoeveelheid SDE-subsidie per kWh hernieuwbare elektriciteit € 0,0137 per kWh.
 Hoeveelheid verbruikte hernieuwbare elektriciteit in 2024  : 50 %
 Hoeveelheid SDE-subsidie per kWh € 0,0137 / 2 = € 0,00685.

 Volgens mij is die € 0,00685 per kWh aan subsidie gerekend over alle elektriciteitsverbruik veel lager dan het prijsverminderende effect op onze elektriciteitsprijs.

 Mijn conclusie na, mijn, berekeningen is dat windturbines niet draaien op de subsidie maar met de opbrengst aan elektriciteit. Ook na beëindiging van de subsidietermijn van 15 jaar draaien ze zoals we dat in den velden kunnen zien, nog door. Daarnaast is er ook het prijsverlagend effect als gevolg van het hogere aanbod. 312 miljoen euro aan werkelijk uitgekeerde SDE-subsidie is met slechts € 0,00685 voor elke in Nederland verbruikte kWh lager dan dat we als consument kwijt zouden zijn aan een elektriciteit zonder het extra stroomaanbod door de, voor 15 jaar gesubsidieerde, wind- en zonneparken.

Leon Nelen.

Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

MET EEN GOEDKOPERE KOPPELING AAN H2-NET WERKT HBr-FLOWBATTERIJ ALS ELECTROLYSER ÉN ALS EEN AARDGASCENTRALE MET 63 % RENDEMENT !

Afbeelding
 Een HBr-flowbatterij is goedkoop en heeft een redelijk hoog roundtriprendement van 70 %. Als je deze kan koppelen op een waterstofnet bespaar je de eigen dure waterstofgasopslag. Én tevens gaat de HBr batterij dan ook functioneren als een aparte electrolyser en een aparte brandstofcel met elk een zeer hoog rendement van 84 %. Als electrolyser levert de HBr-batterij (op zonnige zomerse middagen) waterstof. Maar in de brandstofcelfase moet de HBr-flowbatterij dan wel dezelfde hoeveelheid waterstof gaan afnemen wat dan dus van elders uit het waterstofnet geleverd moet worden. De HBr-batterij is dan overdag een efficiënte electrolyser en 's nachts met bijvoorbeeld met gastankers geïmporteerde waterstof met haar 84 % rendement dan ook ver uit de meest efficiënte toepassing. Maar ... ook zolang de waterstof geproduceerd moet worden uit aardgas middels reforming ligt, ondanks het reformverlies van 25 %, het rendement voor het dan gebruikte aardgas zeer hoog ! Met (0,75 x 0,84) x 100 % = ...
Meer lezen

GEKOPPELD AAN EEN H2-NET GEKOPPELDE HBr-FLOWBATTERIJ KAN EEN BATTOLYSER LANGER RENDABEL DOOR DRAAIEN.

Afbeelding
 Opnieuw geschreven na mijn eerdere post van 10 november 2024.  Een belangrijk deel van de investeringskosten voor een HBr-flowbatterij wordt gevormd door de waterstofgasopslag. Een HBr-flowbatterij zou dan ook een stuk goedkoper kunnen worden door de eigen waterstofopslag te vervangen door een koppeling aan een H2-net. Daarbij werkt de HBr-flowbatterij tijdens het laden dus als een elektrolyser en levert dan dus waterstof (2 HBr + e -->  Br2 + H2). Nadeel daarvan is dat de aanwezige hoeveelheid HBr (of Br2) tijdens de electrolyser- (of brandstofcelfase) beperkt is. Tijdens de elektrolysefase gevormde Br2 moet dus tijdens een daaropvolgende stroomtekort in de brandstofcelfase door toevoeging van H2 weer terug omgezet moet worden in HBr. Tijdens die brandstofcelfase produceert de HBr-flowbatterij dan wel elektriciteit. Maar die hoeveelheid is als gevolg van het omzettingsverlies in de elektrolyser die de daarvoor noodzakelijke waterstof moet maken natuurlijk minder. De ...
Meer lezen

TERUGLEVERING 'S NACHTS IS PER DEFINITIE UIT EEN BATTERIJ. DUS TERUGGAVE VAN ENERGIEBELASTING BIJ LADEN UIT HET NET ZONDER APARTE METER KAN WÉL.

Afbeelding
   Thuisbatterijen zijn in Duitsland en België, in tegenstelling tot Nederland, een succes. Dat komt doordat in Duitsland en België inmiddels de salderingsregeling is afgeschaft en je uiteraard door een hoger eigen verbruik bespaart op energiebelasting en btw (wat vooral in Duitsland met haar hoge energiebelasting een voordeel is). Derhalve worden thuisbatterijen in Duitsland en België vooral gebruikt voor eigen gebruik en dus helaas niet voor uitgestelde teruglevering van zonnestroom tijdens de zonarme uren.  Laat staan het laden van de thuisbatterij uit het elektriciteitsnet tijdens de goedkope uren om later de dan duurdere stroom terug te leveren aan het net. Behalve een beperkt op- en ontlaadverlies en extra slijtage van de batterij moet bij het laden over de uit het net opgenomen kWh's immers ook (nog) de energiebelasting worden betaald. Over de kWh's die je teruglevert op het net krijg je die energiebelasting (vooralsnog) niet terug. En dat terwijl degene die de ter...
Meer lezen