Maak behalve de dynamische kWh-prijs ook de (energie)belasting afhankelijk van aanbod zon en wind.

Door de toename van het aanbod aan de weersafhankelijke zonne- en windenergie is de fluctuatie van de elektriciteitsprijs sterk toegenomen. Soms wordt de prijs zelfs negatief. Dynamische energiecontracten winnen dan ook aan populariteit. Elsevier Weekblad schrijft in een artikel (21 januari 2023) dat de gebruikers op bepaalde wind (en zon) rijke momenten zelfs niets hoeven te betalen. Dat is helaas niet gerekend op de € 0,15 energiebelasting per kWh. Derhalve wordt de afname van op dat moment overvloedige gratis windstroom, en derhalve door wind en zon afhankelijke prijsvorming, thans tegen gewerkt. En dat terwijl tegelijkertijd diezelfde overheid tussen de 3½ en 16 cent per kWh kwijt is aan de minimumgarantieprijs als gevolg van lopende SDE-regelingen. Zou het dan niet effectiever zijn om (ook ten gunste van diezelfde belastingbetaler) op wind- en zonrijke momenten de energiebelasting op elektriciteit te verlagen zodat door een hogere vraag er bespaard kan worden op de minimumgarantieprijs voor wind- en zonneenergie? Het lijkt mij een simpele ingreep. Want het is dan alleen het afschaffen van de energiebelasting op elektriciteit terwijl de btw op elektriciteit wordt verhoogd van 21 naar 40 %. In dat geval wordt het gebruik van goedkope overschotstroom als gevolg van een hoog aanbod van zon en wind bevorderd en wordt het gebruik van dure fossielopgewekte elektriciteit bij een gebrek aan wind en zon juist automatisch zwaarder belast.

 De ene subsidieregeling (saldering, over de gesaldeerde kWh's wordt immers geen energiebelasting en btw betaald terwijl óók het prijsverschil tussen zomer en winterstroom over alle energieklanten, dus ook de niet-paneelbezitters, wordt uitgesmeerd) is ter discussie en de volgende subsidieregeling dient zich weer aan: Die op de thuisbatterij. Een vraagsturing door de elektriciteitstarieven aan te passen aan het aanbod aan zon en wind lijkt mij echter veel efficiënter. Zo heeft de lector energietransitie Martien Visser voorgerekend dat het op gunstige momenten laten draaien van alleen al alle afwasmachines een vermogensvraag scheelt van 1 GW. Dat zijn heel wat equivalenten dure gesubsidiëerde thuisbatterijen. Gratis en voor niets. Voeg daartoe ook de elektrische boilers, inductie kooktoestellen en, uiteraard, de al gesubsidieerde batterij maar dan op vier wielen, die van de elektrische auto. Een sturing van het moment van elektriciteitsverbruik kan dus heel veel belastinggeld besparen.

  Het systeem van piek- en daltarieven voor elektriciteit is al zo oud als het bestaan van elektriciteitscentrales en het elektriciteitsnet zelf. Door met piek- en daltarieven het verbruik te sturen kon men toe met minder capaciteit aan elektriciteitscentrales. De laatste 10 jaar wordt de elektriciteitsvoorziening echter steeds meer weersafhankelijk (zon en wind). Alleen werd er aan de piek- en daltarieven niets veranderd. Terwijl op zonnige zomermiddagen de marktprijs voor elektriciteit zelfs negatief kan worden, geldt er nog steeds het dure piektarief. Terwijl door een overvloed aan zonnepanelen de omvormers zelfs uit kunnen vallen. Als je dan dus bijvoorbeeld je elektrische auto oplaadt, betaal je zelfs nog meer dan wanneer je je auto in de zomer 's nachts met de dure stroom uit gascentrales oplaadt. Je betaalt dan zelfs energiebelasting op elektriciteit terwijl er juist een overschot is.

Nu hoef je natuurlijk nog geen dynamisch energiecontract te hebben om het tijdstip van je elektriciteitsverbruik af te stemmen op het aanbod van wind- en zonneenergie. Hoe dan ook je zal daarvoor behoorlijk wat extra moeite moeten doen.

 Nog sterker. Tijdens windrijke momenten kan de kWh-marktprijs voor elektriciteit zelfs zakken onder de kWh-prijs voor aardgas. Met nu eenmaal aangeschafte infraroodpanelen zou je dan derhalve ook 's nachts je huis kunnen verwarmen. En, buiten het stookseizoen, zou in de industrie met relatief goedkope elektrische weerstandsverwarming stoomketels, kunnen ondersteunen. Vooral dat laatste is alleen mogelijk als op momenten met een wind- en of zon overschot de energiebelasting op elektriciteit wordt afgeschaft. En dat is volgens mij juist zeer eenvoudig. Namelijk door de gehele energiebelasting op elektriciteit af te schaffen en te vervangen door een verhoging van de btw op elektriciteit van 21 % naar 40 %. In dat geval wordt automatisch de goedkope overschotstroom onbelast en het gebruik van elektriciteit op momenten met een beperkt aanbod van wind en zon extra belast, en dus ontmoedigd.

Leon Nelen.